Вӑйӑран вӑкӑр тухать тесе ваттисем тӗрӗсех асӑрхаттараҫҫӗ. Ҫӗнӗ ҫул уявӗ тӗлӗнче пиротехникӑна пула шар куракансем кашни ҫулах тупӑнаҫҫӗ. Кӑҫал та ҫаплах.
Канаш районӗнче пурӑнакан 32 ҫулти арҫын пӳрнине тата ал сыппине ыраттарнӑ. Инкек петарда чӗртме хӑтланнӑ чух пулса иртнӗ. Шупашкарта 42 ҫулти хӗрарӑм ӗҫрен таврӑннӑ чух шар курнӑ. Ун тӗлне петарда сирпӗнсе ӳкнӗ. Хӗрарӑм ик урине те пӗҫертсе янӑ.
Кӑрлачӑн 2-мӗшӗнче Улатӑрта 9 ҫулти ача аллинче петарда ҫурӑлса кайсан сулахай алли аманнӑ. Ҫав кунах Сӗнтӗрвӑрри хулинче 13-ри арҫын ача петардӑпа куҫне пӗҫертсе янӑ.
Шупашкартан Мускава 6-7 сехетре ҫитейӗн. «Мускав – Чулхула – Хусан» М-12 ҫула хута ярсан ҫапла пулӗ. Проекта ӗнер Ҫӗмӗрле районӗнче сӳтсе явнӑ чухне Чӑваш Ен транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑхн министрӗ Владимир Осипов йӗркелӳ ӗҫӗнче хӑш-пӗр ыйту пуррине палӑртнӑ. Тӗслӗхрен, хӑйӑра ӑҫтан турттарасси паллӑ мар.
Машинӑсем хӑвӑрт ҫӳремели ҫул «Европа – Хӗвеланӑҫ Китай» пӗтӗм тӗнчери транспорт маршручӗн пӗр пайӗ пулӗ. Пирӗн республикӑра ку ҫул 94 километр тӑршшӗ пулӗ, Вӑрнар, Ҫӗмӗрле, Йӗпреҫ, Комсомольски, Канаш, Тӑвай районӗсемпе иртӗ.
Ҫулла машинӑсене ҫав ҫул ҫинче пӗр сехетре 130 километр таран хӑвалама май килӗ, хӗлле — 110 километр.
Строительство ӗҫне кӑҫал пуҫӑнмалла, 2021 ҫулхи ҫулла валли туса пӗтермелле.
Канаш районӗнчи шкулсенчен пӗрин директорӗнче ӗҫленӗ арҫын питех те тӗлӗнмелле хӑтланнӑ. Пӗрле ӗҫлекенсене вӑл преми тата укҫан пулӑшу панӑҫи пулнӑ, анчах укҫан пӗр пайне ҫийӗнчех каялла илнӗ.
Шкул директорӗнче тӑрӑшнӑ арҫын ҫапла майпа 2013 ҫулхи нарӑс уйӑхӗнчен пуҫласа 2018 ҫулхи как уйӑхӗччен хӑтланса пурӑннӑ. Преми парасси ҫинчен калакан приказа кӑларичченех вӑл хӑйӗн ӗҫтешӗсене преми тата укҫан пулӑшнин пӗр пайне хӑйне памалли пирки асӑрхаттарнӑ. Вӑл укҫапа шкулта усӑ курассине ӗнентернӗ. Пуҫлӑха хирӗҫлеме никам та хӑяйман курӑнать. Каланӑ — тунӑ.
Арҫын ҫапла майпа 400 пин тенкӗ ытла илнӗ. Халӗ ӑна суд тунӑ. РФ Пуҫиле кодексӗн 64-мӗш статйипе явап тыттарса 70 пин тенкӗлӗх штрафлама йышӑннӑ.
Паян «Раҫҫей чӑваш пики-2020» конкурс иртнӗ. Ӑна ытти ҫулхи пек пысӑк йышпа — тулли залпа — ирттерме май килмен пулин те ӑна пӑхакансем йышлӑ пулнӑ. Онлайн-мелпе йӗркеленӗ пултарулӑх ӑмӑртӑвӗ епле пынине тӗнче тетелӗнчи халӑх ушкӑнӗсенчен трансляциленӗ.
Аса илтерер: конкурса хутшӑнакан хӗрсем паян сцена ҫине тухман. Ӗҫсене вӗсем видео ӳкерсе ярса панӑ.
Конкурсра вице-пике ятне Шупашкар хулинчи Виктория Леонтьева тивӗҫнӗ, «Тараватлӑ пике» — Шупашкарти Инесса Шашкина, «Чӑваш Ен тулашӗнчи илӗртӳллӗ пике» — Чӗмпӗр облаҫӗнчи Алина Борисова. «Куракансем килӗштернӗ пикене» куракансем интернет сасӑлав мелӗпе суйланӑ. Вӑл — Елчӗк районӗнчи София Ананьева (Елчӗк районӗ). «Раҫҫей чӑваш пики— 2020» вара — Канаш районӗнчи Анна Беллиева.
Паян Раҫҫей Федерацийӗн Патшалӑх Думин депутачӗ Валентин Шурчанов вилнӗ. Вӑл 73 ҫул тултарса 74-а кайнӑ. «Новости» Раҫҫейӗн информаци агентствине парламентарипе пӗр партири (Шурчанов — коммунист) ҫын, РФ Патшалӑх Думин граждан обществине аталантарас енӗпе ӗҫлекен комитечӗн пуҫлӑхӗ Сергей Гаврилов пӗлтернӗ.
Вилӗм сӑлтавӗ — кӑшӑлвирус инфекцийӗ. Шурчанов 14 сехет те 40 минутра вилсе кайнӑ.
Парламентари Канаш районӗнчи Кивӗ Шелттӗмре 1947 ҫулхи кӑрлачӑн 19-мӗшӗнче ҫуралнӑ. Чӑваш. Чӑваш патшалӑх университетӗнче, ытти ҫӗрте пнлӳ илнӗ.
Пирӗн ҫӗршывра тухтӑрсене яла илӗртес тӗллевпе «Земство тухтӑрӗ» программӑна 2012 ҫулта йышӑнчӗҫ. Ҫавӑнтанпа республикӑра 518 врач ӗҫе вырнаҫнӑ. 2020 ҫулта ялсенче 47 врач ӗҫе пуҫӑннӑ.
«Земство фельдшерӗ» 2018 ҫулта вӑя кӗчӗ. 2020 ҫулта вӑл програмӑпа 78 фельдшер ӗҫлеме тытӑннӑ.
Чӑваш Енӗн Сывлӑх сыхлав министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, аякри ялсене ӗҫе вырнаҫнӑ земство тухтӑрӗсемпе земство фельдшерӗсене пӗр хутчен паракан виҫеве пирӗн тӑрӑхра пысӑклатса тӳлеҫҫӗ: врачсене — 1,5 млн. тенкӗ, фельдшерсене — 0,75 млн. тенкӗ.
Земство тухтӑрӗсем Канаш, Шупашкар тата Патӑрьел районӗсене ытларах кайнӑ.
Канаш районӗнчи прокуратура асӑннӑ тӑрӑхри Вӑрман Енӗш ялӗнчи фельдшерпа акушер пунктне тунӑ строительство организацийӗ ӗҫе вӑхӑтра пурнӑҫламаннине пӗлтерет.
Строительство енӗпе «СКАТ 21» организаци тӑрмашнӑ. Ӗҫе хӑҫан пурнӑҫласси пирки вӑл республикӑн Стройминӗн Пӗрлехи саккасҫӑ службипе килӗшӳ тунӑ. Вӑхӑт иртнӗ, анчах ӗҫсем палӑртнӑ пек хӑвӑртлӑхпа пыман. Авӑн уйӑхӗн 17-мӗшӗ тӗлне илсен строительство ӗҫӗсене вӗҫлеменни, шыв, газ, ҫутӑ кӗртесси, пушарпа хурал сигнализацийӗ вырнаҫтарасси кирлӗ пек хӑвӑртлӑхпа пыманнине тупса палӑртнӑ. Ҫавӑншӑн порядчика административлӑ майпа явап тытарма йышӑннӑ. Прокуратура тӗрӗслевӗ тӑрӑх суд 75 пин тенкӗлӗх штрафлама йышӑннӑ.
Сӑмах май каласан, строительство ӗҫӗсем халӗ вӗҫленнӗ ӗнтӗ, фельдшерпа акушер пунктне уҫнӑ.
Канаш хулинче пурӑнакан арҫынна суд кӗтет. Ӑна ачапа киревсӗр хӑтланнӑшан айӑпласшӑн.
Следстви версийӗ тӑрӑх, кӑҫал ҫурла уйӑхӗнче ҫак 29 ҫулти арҫын халӑх тетелӗнче паллакан 13 ҫулти хӗрачапа ҫырӑннӑ. Пӗррехинче вӑл ӑна интимлӑ сӑнӳкерчӗк ярса панӑ. Ку кӑна мар, халӑх тетелӗнче ҫырӑннӑ чухне те вӑл ку темӑпа калаҫу пуҫарнӑ.
Следстви комитечӗн Чӑваш Енри следстви управленийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, ун тӗлӗшпе пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫе тишкерсе пӗтернӗ, суда ярса панӑ. Кӗҫех ӑна Канаш районӗн сучӗ пӑхса тухӗ.
Канаш районӗнчи Ушанар ял масарӗ ҫинче хӑйне евӗр палӑк уҫнӑ. Ӑна асӑннӑ ялта ҫуралса ӳснӗ Федор Игнатьева халалланӑ.
Федор Игнатьев 1900 ҫулта ҫуралнӑ. Хӗрлӗ ҫар ретне ӑна 1942 ҫулхи нарӑс уйӑхӗн 1-мӗшӗнче Шӑхасанти ҫарӗҫ комиссариачӗ илсе кайнӑ. Игнатьев стрелок-артиллерист 1945 ҫулхи пуш уйӑхӗн 22-мӗшӗнче Хӗвелтухӑҫ Пруссинче вилнӗ. Ӑна Ильичевка поселокӗнче (унччен ӑна Ланк тенӗ, халӗ вӑл Калининград облаҫне кӗрет) юлташла масар ҫинче пытарнӑ.
Ҫывӑх ҫыннин вил тӑпри ҫине ҫитсе унти тӑпрана тӑван тӑрӑха илсе килессишӗн мӑнукӗ Георгий Аркадьевич нумай тӑрӑшнӑ. Вӑл хӑй аллипе палӑк тунӑ. Виҫӗ тӑрнаран пӗри аслашшӗне пӗлтерет, иккӗшӗ — аслашшӗн тӑванӗсене.
Кӑҫал Чӑваш Республики пирӗн патшалӑхӑн автономине йӗркеленӗренпе 100 ҫул ҫитнине паллӑ тӑвать. Ҫак ятпа республика влаҫӗсем ятарлӑ медаль те хатӗрленӗччӗ, унпа «Чӑваш халӑх сайчӗн» тӗп редакторне Аҫтахар Плотникова та чысланӑччӗ.
Чӑваш автономи облаҫне йӗркеленӗренпе 100 ҫул ҫитнине халалласа асӑнмалӑх медале Раҫҫей компартийӗн Тӗп Комитечӗ те хатӗрленӗ. Нумаях пулмасть Мускав хулинчи чӑвашсен ентешлӗхӗн компетентлӑ комиссийӗ ҫак медальпе кама чысламалли йыша РФ Патшалах Думине тӑратнӑ. Тин кӑна Мускавран таврӑннӑ пирӗн корреспондент Тимӗр Акташ пӗлтернӗ тӑрӑх Раҫҫей Компартийӗн Тӗп Комитечӗ Чӑваш Енри ҫак ҫынсене наградӑлама йышӑннӑ:
• Юхма Мишши, чӑваш халӑх ҫыравҫи;
• Анатолий Кипеч, чӑваш халӑх ҫыравҫи;
• Лидия Филиппова-Михайлова, ЧР Профессиллӗ ҫыравҫӑсен пӗрлӗхӗн председателӗ;
• Николай Лукианов, юрист, Чӑваш Наци конгресӗн президиум пайташӗ;
• Наталья Володина, патшалӑх деятелӗ, журналист;
• Владимир Долгов, РФ, ЧР Журналистсен пӗрлӗхӗсен пайташӗ;
• Юрий Тарасов, «Канашсем» ентешлӗхӗн ертӳҫи;
• Анатолий Аринин, хастарҫӑ;
• Олег Самана, юрӑҫ, бард;
• Венера Изратова, Канаш районӗнчи Шӑхасанти вӑтам шкул директорӗ;
• Любовь Григорьева, Канаш районӗнчи Шӑхасанти вӑтам шкулӗнчи вӗрентекен, ЧР тава тивӗҫлӗ вӗрентекенӗ;
• Светлана Рожкова, Муркаш районӗнчи Муркаш вӑтам шкулӗнчи вӗрентекен;
• Людмила Трофимова, палла усламҫӑ, ял хуҫалӑх таварӗсем туса кӑлараканӗ.
+2.3 °C